Pakistan ile Hindistanı çatışmaya götüren sorun: Keşmir

ANKARA (AA) Asya'nın iki büyük gücü Pakistan ile Hindistan arasında daha önce üç kez savaşa neden olan sorunun kaynağını Keşmir bölgesi oluşturuyor.

Keşmir'in Hindistan ile Pakistan arasında ciddi bir sorun olarak ortaya çıkması ise 72 yıl önce İngiltere'nin bölgeden çekilmesine dayanıyor.

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı. Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesi üzerine de taraflar 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde bulunuyor. Bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim durumda. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adı altında kendine bağladı.

Cammu Keşmir, halen Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu tek eyalet olma özelliği taşıyor. Pakistan ise kendi kontrolü altındaki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" adıyla iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü. Hindistan halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor. Türkiye de sorunun BMGK kararları çerçevesinde çözülmesini savunuyor.

Gerilim son iki haftada yine arttı

Pakistan ile Hindistan arasındaki gerginlik iki hafta önce yeniden yükselmeye başladı. Hindistan kontrolündeki Keşmir'de 14 Şubat'ta paramilis konvoyunu hedef alan bombalı saldırıda 44 asker hayatını kaybetti, 20 asker yaralandı. Yeni Delhi yönetimi saldırıyla ilgili Pakistan'ı suçladı. Saldırıyı kınayan Pakistan suçlamayı reddetti.

Hindistan da 26 Şubat'ta Keşmir Kontrol Hattı'nın Pakistan tarafındaki Ceyşi Muhammed örgütüne ait kampa hava saldırısı düzenledi.

İki ülke arasındaki gerginlik 27 Şubat sabahı iyice tırmandı. Pakistan, hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle Hindistan'a ait iki savaş uçağını düşürdü. Ayrıca, Pakistan'ın 3 savaş uçağının Hindistan hava sahasına girdiği, Hint uçaklarının önleme yaptığı duyuruldu. Hint medyası ise Hindistan'ın Pakistan'a ait bir F16 savaş uçağını düşürdüğünü iddia etti.

Savaş uçaklarının düşmesiyle havada tırmanan gerilim üzerine, çok sayıda havalimanı ulusal ve uluslararası uçuşlara kapatıldı.

Pakistan'daki tüm havalimanlarında sivil ve ticari uçuşlar durduruldu. Pakistan, ayrıca hava sahasını ikinci bir duyuruya kadar kapattığını açıkladı.

Hindistan tarafında ise Srinagar, Cammu, Leh, Çandigar ve Amritsar'daki havalimanlarında uçuşlar durduruldu. Bölge basınında yer alan haberlerde, Pakistan ve Hindistan hava sahasını kullanacak sivil uçakların da ya çıkış havalimanlarına döndüğü ya da alternatif rota arayışında olduğu belirtildi.