Her 10 kişiden biri KOAH

Nefes darlığı, bitmeyen öksürük, balgam ve geçmek bilmeyen halsizlik... Bu belirtiler, dünyada her 10 kişiden birini etkileyen kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) habercisi olabilir. Genellikle 40’lı yaşlarda ortaya çıkan ve giderek yaygınlaşan hastalık, Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre en sık görülen dördüncü ölüm sebebi olarak karşımıza çıkıyor. Her yıl yaklaşık 3 milyon kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor.

Peki KOAH’ın sebepleri neler? Kimlerde daha sık görülüyor? Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniği’nden Dr. Öğretim Üyesi Zeynep Mercancı’yla KOAH hakkında merak edilen sorulara yanıt aradık.

Yapılan geniş çaplı araştırmalara göre dünya genelinde KOAH yaygınlığı yüzde 10,3 olarak biliniyor. Ancak KOAH olanlardan sadece yüzde 10’u tanısını biliyor. KOAH, erkeklerde kadınlara göre daha sık görülüyor.
Dr. Öğretim Üyesi Zeynep Mercancı Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniği
Nefes darlığı en temel belirtilerden
“KOAH, tanım olarak ‘süreğen tıkayıcı akciğer hastalığı’ anlamına geliyor” diyen Dr. Mercancı “Sigara dumanı, ev içi ya da dışındaki zararlı gazlar ve hava kirliliğine maruziyetle, hava yolları ve nefes almamızı sağlayan hava kesecikleri olan alveollerde oluşan anormalliklerden kaynaklanıyor. Öksürük, balgam, nefes darlığı gibi süreğen solunumsal yakınmalar ile seyrediyor” şeklinde tablo çiziyor.

Dr. Mercancı, KOAH’ın kalıcı ve genellikle ilerleyici hava yolu tıkanmasına sebebiyet veren önlenebilir bir hastalık olduğunun altını çizerek belirtilerini ise süreğen öksürük, balgam çıkarma, artan düzeyde nefes darlığı, göğüste sıkışıklık ve hırıltı olarak sıralıyor.

KOAH’ın en önemli sebebi: Sigara
Peki kimler KOAH açısından risk grubunda yer alıyor? Hangi yaş gruplarında daha yaygın olarak görülüyor? Yanıtını Dr. Mercancı’dan öğreniyoruz:

“Yapılan geniş çaplı araştırmalara göre dünya genelinde KOAH yaygınlığı yüzde 10,3 olarak biliniyor. Ancak KOAH olanlardan sadece yüzde 10’u tanısını biliyor. KOAH, erkeklerde kadınlara göre daha sık görülüyor. Yine 40 yaş üzeri kişilerde, 40 yaş altına göre ve de sigara içenlerde, içmeyenlere göre daha sık görülüyor.”

KOAH’ın bilinen en önemli risk faktörleri sigara ve tütün ürünleri… “Sigara yüzde 70 oranında KOAH hastalarında sorumlu olarak biliniyor. İçmemesine rağmen sigara dumanına maruziyet de KOAH gelişmesi açısından bir risk faktörü” diyen Dr. Mercancı, diğer nedenleri ise şöyle açıklıyor:

“Ev içi hava kirliliği, örneğin ısınma ya da yemek pişirmek amacıyla kullanılan odun, kömür, tezek gibi maddelerin duman ve partiküllerine maruziyet, dış ortam hava kirliliği, maden ve metal işçiliği gibi bir takım mesleksel maruziyetler, akciğer gelişimini etkileyen düşük doğum ağırlığı ile doğmak ya da annenin gebelikte sigara içmesi, sık enfeksiyon geçirme, kötü beslenme hastalığın sebepleri arasında.”