Tunus’ta kuraklık tarımı ve gıda tedarikini tehdit ediyor

TUNUS (AA) MEHMET AKIF TURAN Kuzey Afrika'da son yıllarda artarak devam eden kuraklık, Tunuslu çiftçileri de büyük oranda etkiledi.

Tunus Ulusal Meteoroloji Enstitüsünün verilerine göre, bu yıl tarım mevsimi boyunca düşen yağış miktarı diğer yıllara göre yüzde 40 azaldı.

Özellikle ülkenin orta kesiminde kuraklık nedeniyle tahıl mahsullerinin zarar görmesi, geçen yıldan bu yana tahıl ürünlerine ulaşmakta sıkıntı yaşayan Tunusluları derinden etkilemeye devam edecek.

Kuraklığın hakim olduğu bölgelerde kullanılan ve daha az su tüketen dayanıklı tohumlar, Tunus'ta yeterli miktarda bulunamadığı için tarımda büyük kayıplar yaşanıyor.

Kuraklık nedeniyle yeterli miktarda ürünün piyasaya sürülememesi, gıda, sebze ve meyve fiyatlarının yükselmesine yol açıyor.

Yaşanan kuraklık, Tunus'ta mevcut ekonomik krizin artarak sürmesine neden oluyor.

Yeterli su alamayan tohumlar filizlenemedi

Ülkenin orta kesiminde yer alan Kayravan kentinde çiftçilik yapan Ali Debaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kuraklığın bölgedeki etkilerini anlattı.

Başaklarının filizleneceği ümidiyle ektiği tohumların yeterli su alamadığı için yer altına gömüldüğünü belirten Debaş, "Şu gördüğünüz arazinin, bu mevsimde yeşile boyanmış bir buğday tarlası olması gerekiyordu. Tarla, yeterli yağış olmadığından, içinden çekirgelerin geçtiği çorak çöle döndü." dedi.

Artık yağmur yağsa da yeşeren tohumlardan ürün alamayacaklarını kaydeden Debaş, "Biz Allah'a güvendik, buğday ve arpa ektik. Yağmurun geleceğini umduk ancak yağmurlar gecikti, taşıma suyu da yeterli olmayınca bu yıl ürün alamayacağımızı anladık. Bu saatten sonra yağmur yağarsa en iyi ihtimalle tohumlarımız filizlenir, filizlenen tohumlarla burası zayıflamış hayvanlarımız için bir otlağa dönüşür." diye konuştu.

Kayravan'ın Sisib köyünde çiftçilikle uğraşan 60 yaşındaki Hüsna hanım ise, bölgede yaşanan kuraklık dolayısıyla yaklaşık bir yıldır ürün alamadıklarını belirtti.

Ailesine destek için tarım işine geri dönmek istediğini söyleyen Hüsna hanım, "Benim ve çocuklarımın sahip olduğu tek şey az sayıdaki zeytin ağaçlarımız. Onların kuraklık nedeniyle öldüklerini gördükçe ben de onlarla beraber ölüyorum. Tekrar çiftçiliğe dönmek için su istiyoruz." şeklinde konuştu.

Kuraklık düzensiz göçe neden oluyor

Bölgedeki çiftçilerden Nureddin Debaş ise kuraklığın işsizliğe neden olduğunu, iş bulamayan gençlerin de ülkeyi terk etme yolunu seçtiğini söyledi.

Etraftaki kurumuş nar ağaçlarını gösteren Debaş, normalde bu mevsimde nar ağaçlarının yeşerdiğini ancak bu sene ağaçların kuruyup kaldığını dile getirdi.

Bölgede çiftçilikle geçinen binlerce ailenin kuraklık nedeniyle maddi zorluk içinde olduğunu aktaran Debaş, "Buradaki binlerce ailenin tek geçim kaynağı çiftçilik. Tarım sektörü, ulaşım ve ticari faaliyetlerle de bağlantılı. Tarım sektörünün yara alması nedeniyle bölgede bağlantılı sektörlerde çalışan birçok kişi işsiz kaldı. Köyden büyük şehirlere göç edenlerin yanı sıra çok sayıda genç yasa dışı yollarla Avrupa'ya gitmeye çalışıyor." ifadelerini kullandı.

Resmi izin olmadan derin kuyular kazılamıyor

Kayravan ve çevresinde faaliyet gösteren Tarım Toplumu Kompleksi Derneği Başkanı Seydan Buzid, bölgedeki Nebhane Barajı'nın suyunun kesilmesinin ardından, çiftçilerin su kaynaklarına ulaşamadığını belirtti.

Aynı zamanda bölgede çiftçilikle uğraşan Buzid, "Devlet kuraklığa müdahale etmekte gecikti, tarım alanlarını sulamak için derin kuyular kazmamız gerekiyor fakat birçok defa kuyu açma izni talep etmemize rağmen Tarım Bakanlığı talebimize cevap vermedi." dedi.

Yeraltı sularına ulaşabilmek için derin kuyu kazmaları gerektiğine dikkati çeken Buzid, şunları kaydetti:

"Bölge, Tarım Bakanlığının koruma alanında olduğu için resmi izin olmadan derin kuyular kazılamıyor. Bazı çiftçiler izin almadan gizlice kuyu açıyor fakat çoğunluğu yüksek paralar ödeyerek tankerlerle getirilen taşıma sular ile ürünlerini kurtarmaya çalışıyor."

Barajlardaki doluluk oranları çok düşük

Tunus Tarım Bakanlığının verilerine göre, ülkede bulunan 37 barajın toplam doluluk oranı bu yıl yüzde 40'ı geçemedi. Depolanan toplam su miktarı, ülke genelindeki depolama kapasitesinin sadece yüzde 30'una tekabül ediyor ki bu da yaklaşık 700 milyon metreküp su anlamına geliyor. Özellikle son iki yılda yaşanan kuraklık nedeniyle ülkedeki barajların doluluk oranı yüzde 41'i aşamadı.

Tunus Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre ise son 7 ayda, gıda ticaret dengesi açığı geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 4 kat artarak 79,1 milyon dolardan 355,8 milyon dolara ulaştı.

Tunus Devlet Stratejik Araştırmalar Enstitüsünün araştırmasına göre, kuraklığın 23 yıl devam etmesi halinde zeytin üretimi yarı yarıya azalacak. Ülkenin daha çorak olan orta ve güney bölgelerinde ise zeytin üretiminde görülecek azalma geçmiş yıllara göre yüzde 80'i bulacak.