Ekonomik Pandemik

Koronavirüs salgınının insani maliyetleri artmaya devam ediyor.

Salgının ortaya çıktığı Çin’de 81.000'den fazla insan enfekte oldu. Virüs nedeniyle öldüğü teyit edilen kişi sayısı şu anda 8.000'e yaklaştı.

Virüsün çoğalması Dünya Sağlık Örgütü tarafından bir salgın olarak ilan edildi. 

Dünyanın farklı bölgelerine hızla yayılıyor.  140'tan fazla ülke şimdiye kadar vakaları doğruladı.

Koronavirüs merkez üssü şu anda Avrupa.

En fazla sayıda doğrulanmış ölüm ve vakaya sahip ülke İtalya. İspanya’da da salgın keza aynı hızla yayılıp büyüyor.

Yeni Koronavirüs, küreselleşme için muazzam bir stres testi olarak şekilleniyor.

Kritik tedarik zincirleri çöktükçe ve ülkeler tıbbi malzeme istediklerinde ve seyahatleri sınırlamak için acele ettikçe, kriz birbirine bağlı olan küresel ekonominin büyük ölçüde yeniden değerlendirilmesini zorluyor. 

Küreselleşme sadece bulaşıcı hastalıkların hızla yayılmasına izin vermekle kalmadı.

Aynı zamanda firmalar ve uluslar arasında beklenmedik şoklara karşı daha savunmasız hale gelen derin karşılıklı bağımlılığı da artırdı. 

Şimdi, şirketler ve uluslar ne kadar savunmasız olduklarını keşfediyorlar.

Ancak bu yeni virüsten çıkarılacak ders, küreselleşmenin başarısız olduğu değildir. Ders, küreselleşmenin faydalarına rağmen ya da faydalarından dolayı kırılgan olmasıdır. 

Ancak küreselleşme karmaşık ve karşılıklı bağımlılık sistemi de yarattı. 

Şirketler, dünya ekonomisini bir araya getiren karışık bir üretim ağı oluşturarak küresel tedarik zincirlerini benimsedi.

Belirli bir ürünün bileşenleri artık onlarca ülkede yapılabiliyordu.

Uzmanlaşmaya yönelik bu çaba, özellikle alışılmadık beceriler veya ürünler için ikameyi zorlaştırdı. 

Üretim küreselleştikçe, ülkeler de birbirine bağımlı hale geldi.

Çünkü hiçbir ülke, ekonomisinin ihtiyaç duyduğu tüm mal ve bileşenleri kontrol edemedi. 

Ulusal ekonomiler geniş bir küresel tedarikçi ağına alındı.

Salgın küreselleşmiş sistemin kırılganlığını ortaya çıkarıyor.

Açarak devam edelim.

Küresel ekonomi bu yıl durgunluğa girecek. Kriz ani ve keskin olacak.

2020 yılına ilişkin ekonomik tahminlerin çoğu, büyümenin artmaması durumunda bile istikrarlı bir yıl öngörüyordu. 

Uluslararası Para Fonu'nun Ocak ayı tahmin güncellemesi, 2019'da yüzde 2,9'dan 2020'de yüzde 3,3'e yükseldi.

Yeni Koronavirüs gelene kadar iyimser olmak için birçok neden vardı.

Sağlık krizinin dünyaya yayılmasının ekonomik şokuyla, ekonomistler tahminlerini gözden geçirmek zorunda kaldılar.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü geçtiğimiz günlerde 2020 büyüme beklentisini yüzde 2.9'dan yüzde 1.5'e yarı yarıya düşürdü.

Ve IMF kısa süre içinde önemli bir revizyon yayınlayacağının sinyallerini verdi. 

Salgından önce, Almanya, İtalya ve Japonya da dahil olmak üzere birçok büyük ekonomi, küçük olumsuz dışsal şokları bile ele almak için zaten donanımlı değildi.

Çin ve ABD gibi diğer ekonomiler daha güçlü organik büyüme momentumuna sahiptiler. Ancak bu bile bir gerilemeyi önlemek için yetersiz olabilir. 

Finansal oynaklığı yapay olarak baskılayan aşırı risk alma ve merkez bankası politikaları yıllardır istikrarsızlık tohumları ekiyordu.

Bu yeni koronavirüsün neden olduğu ani ekonomik bozulma, yıkıcı olduğu ve birçok durumda hem arz hem de talebi yok ettiği için özellikle yıkıcıdır.

Kırılgan veya başarısız devletlerde ve büyük doğal afetlerden etkilenen ülkelerde yaygın olan bu tür bir şok, gelişmiş ekonomilerde oldukça nadirdir. 

Bu arada dünya da Korona’nın etkilediği en önemli sektör havacılık....

Birçok sektör için öncü bir gösterge olan havayolu endüstrisi üzerindeki etkisini düşünün.

Uçaklarda fiili ve algılanan enfeksiyon riski çok sayıda iptal işlemini tetiklemiştir.

Sınırları kapatmak için hükümet direktifleri talebi bir darbe daha indirdi. Buna karşılık, havayolları operasyonel ve finansal uygulanabilirliği korumaya çalışırken uçuşları keskin bir şekilde azaltmaktadır. 

Ortaya çıkan personel çıkarmalar ve tedarikçilere yapılan ödemelerde kesintiler, ekonomistlerin “negatif çarpan etkisi” olarak adlandırdığı ve talebi daha da azaltan ek gelir kayıplarına neden olacaktır.

Sağlık müdahalesinin ilk aşaması, hayat kurtarmak için kritik olsa da, ekonomiyi daha da kötüleştirecektir.

“Sosyal uzaklaşma” ayrılığı ve tecrit gibi önlemler ekonomik büyümeyi, istihdamı ve finansal istikrarı bir süreliğine felç edecektir.

Modern ekonomiler ve hükümetler, ara bağlantı ve entegrasyon için inşa edilmiştir. 

Sağlık müdahalesi, bir ekonomik sektörü birbiri ardına kapatacaktır. 

Sonuç sadece küreselleşme ve kayıtdışılaştırma değil, aynı zamanda ulusal ve yerel düzeylerde büyük ekonomik kapanmalar olacaktır.

Diğer bir yandan da İyi haber şu ki, hükümetlerin, işletmelerin ve bireylerin doğru tepkisi, gelecekteki gerilemeyi sınırlandırabilir, süresini kısaltabilir ve daha keskin, daha güçlü ve daha sürdürülebilir bir iyileşmeye katkıda bulunabilir.

Not; En önemli tecrübeyi elde edenler bu işten en az zararla çıkacak olanlardır. Türkiye, mücadelesinde sınır tanımamakla beraber, virüs salgınının halkına bulaşmasını minimum seviyelerde tutmaya çalışabilen bir kaç ülkeden biri.

Bu tecrübe ve doğru metodlarıyla Türkiye, KoronaVirüsün ortaya çıkaracağı ekonomik krizden de tecrübesinin sayesinde erken atlatabilecek kabiliyette.

Son bir not; Lütfen kanunlara riayet ederek sağlıklı kalalım ve ülkemiz yöneticilerine yardımcı olalım.