Yangına çare servi perdesi!

Yangın ekolojisi uzmanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, Çanakkale’de çevre felaketine neden olan orman yangınıyla ilgili Milliyet’e değerlendirmelerde bulundu.

“Yol kenarlarına, Orman Genel Müdürlüğü çalışanları tarafından bırakılmış kuru dal, ibre artıkları, kolay tutuşabilecek malzemelerin bulunduğunu gördüm. Çam ağaçlarının dalları kesilmiş, yol kenarına bırakılmış. Atılacak bir sigara izmariti büyük bir yangına neden olur.

Bu kadar yanıcı maddeyi göz göre göre orada bırakıyorsanız o yangını kolay kolay söndüremezsiniz. Yangın belirli bir enerjiye uğradı mı uçakla falan söndüremezsiniz ya orman bitecek ya da rüzgâr bitecek ki öyle sönecek. Bunların hesabı sorulmadıkça da bu yangınlar çıkar. Yol kenarları en hassas yerler, 3-5 dakika içerisinde şiddetli bir yangın olabilir.”

Prof. Dr. Neyişçi, “Dozerle müdahale etmek yavaştır. En mantıklısı belli mesafede karşı ateş başlatmak. Dozerle şerit açılıyor, yanıcı maddeleri sıyırıyorlar ve yangın o noktaya geldiğinde yanacak bir şey kalmıyor. Basit ve dar bir şerit açarak kısa mesafelerdeki rüzgâr yönüne ters yönde olan alanları yakmanız yangını kontrol altına almak için daha faydalı” dedi.

SERVİLERLE RÜZGÂR PERDESİ...

Çanakkale’de 1994’te çıkan yangına dair hazırladıkları raporda buradaki yangınların en önemli nedeninin şiddetli rüzgâr olduğuna dikkat çeken Prof. Tuncay Neyişçi, şunları dedi: “40 yıldır bu ormanların rüzgâra karşı korunmuş olması gerekirdi. Bunu da servi ağaçlarıyla rüzgâr perdeleri yaparak koruyabilirdik. Rüzgârı engellediğiniz andan itibaren yangını yüzde 60 engellersiniz, şiddetini yüzde 60 düşürürsünüz.

Orman Genel Müdürlüğü, ‘Burada rüzgâr var’ diyor ama  rüzgâra karşı önlem almak bu kadar zor mu? Çanakkale Koru Dağları’nda 10 binlerce ağaçlandırma alanı rüzgâra karşı korunmuş değil. ‘Yangına Dirençli Orman Kurma İlkeleri’ kitabını yazdık. 1994 Çanakkale yangını örnek alarak şablonlar çizdik. Laboratuvar ortamında yaptığımız çalışmada, özellikle servilerin güç yandığını bulduk. Ormanın altındaki ince dal, kozalak ve ibreleri (kurumuş yaprakları) süpürün eğer ağaçlar belli bir yükseklikteyse mazot dökseniz yakamazsınız. Tüm Türkiye’deki ormanların içindeki bu tür yanıcıları, aslında bir helikopterin kirasıyla temizlersiniz. Bu kadar ucuz ama yapılmamış, eğer bu yapılırsa, kasıt dışında yangın çıkma ihtimali yüzde 20’dir.”