Türkiye’nin teknoloji şirketlerinin uzay gündemi

ANKARA (AA) ASELSAN, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ve Türksat AŞ, yürüttükleri çalışmalarla Türkiye'nin uydu teknolojilerindeki iddiasını güçlendiriyor.

Gençlik Bilişim Festivalinin "Türkiye’nin Uzay Yolculuğu" başlıklı oturumu, Türkiye'nin önde gelen teknoloji şirketlerinin yöneticilerini bir araya getirdi.

ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Haluk Görgün, konuşmasında, uzayın artık araştırma, geliştirme, eğitim ve inovasyon, ekonomik büyüme, yaşam kalitesinin yükseltilmesi, doğanın korunması, afet yönetimi, güvenlik ve savunmanın sağlanması gibi alanlarda hayati katkılar sunduğunu söyledi. Günlük hayatta uzayın nimetlerinden ve onları sunan teknolojilerden sonuna kadar faydalanıldığını dile getiren Görgün, bir yere gitmek için telefonlara tanımlanan konumlardan GPS verilerine kadar birçok uygulamanın kaynağının uzay teknolojileri olduğuna işaret etti.

Uzay araştırmaları çerçevesinde geliştirilen teknolojilerle elde edilen bilgilerin günlük yaşantıda; sağlık, tarım, çevre, enerji, ulaşım, iletişim gibi çok farklı alanda da yoğun olarak kullanıldığını anlatan Görgün, bunları sonucunda teknolojik ve ekonomik kazanımlar elde edildiğini belirtti.

ASELSAN'ın 2000’li yılların başından itibaren uzay ve uydu teknolojilerine yönelik milli teknolojiler geliştirme hedefiyle çalıştığını vurgulayan Görgün, "Türkiye Uzay Ajansının ortaya koyduğu öncelikleri izleyerek katkı sağlamaya çalışıyoruz. Uzayda, yaklaşık 36 bin kilometre uzaklıkta çalışan bir sistemimiz var, mühendislerimizle gurur duyuyoruz. TÜRKSAT 5B uydusunda KuBant Almaç ve KaBant Düşük Gürültülü Yükselteç (LNA) ekipmanlarımız çalışıyor. TÜRKSAT 6A uydusunda da olabilecek her türlü görev yükünü geliştirmek üzere çalışıyoruz." dedi.

Türkiye'nin uçak ve helikopter projeleri

TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil de gençler açısından geleceğin parlak olduğunu ve bir tek kişinin fark yaratabileceğini söyledi.

Uydu çalışmalarının şirketin önemli faaliyet alanlarından biri olduğunu anlatan Kotil, bu çabaların sonunda Türkiye'nin ilk uydu ihracatına imza attıklarına değindi.

Bir teknoloji şirketi olarak her yıl 1000 mühendis aldıklarını ifade eden Kotil, "Uzayı çalışıyoruz, uçak yapıyoruz. Türkiye'nin bekası için Milli Muharip Uçak da var bunların arasında ama hiçbiri sizin geleceğiniz kadar heyecan vermiyor." diye konuştu.

Kotil, öğrencilerin soruları üzerine, Milli Muharip Uçağın 18 Mart 2023'te motor çalıştıracağını, 2028'de Hava Kuvvetlerine teslim edileceği bilgisini verdi.

Çalışmalarının ihtiyaçlar doğrultusunda savunma eksenli sürdürdüğünü dile getiren Kotil, yolcu uçağı üretip üretmeyecekleri yönündeki soruya "Enerjimiz pratik olarak TUSAŞ özelinde savunma sanayisine gidiyor. Yolcu uçağı da yapmak isteriz ama şu andaki yükümüz çok ağır. 13 bin çalışanımız var ama sivil uçak için elemanımız yok. Çünkü Milli Muharip Uçağın tek başına 1200 mühendisi var, 6000'e çıkacak. Gidecek çok yol var." yanıtını verdi.

Elektrikli helikopterin gündemlerinde olup olmadığı sorusuna karşılık Kotil, "T629 helikopterini ilk olarak elektrik motoruyla tahrik ederek denemesini yaptık. Şu andaki bataryalar bir helikopteri kaldıracak kadar enerjiyi bulunduramıyor. Helikopterin toplam motor gücü 3200 beygir. O bir denemeydi, batarya teknolojisinde devrim olmazsa elektrikli helikopterimiz olmayacak." ifadesini kullandı.

Türkiye'nin uydu filosu genişliyor

Türksat AŞ Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok konuşmasında, şirket olarak uydu ve uzay teknolojileri alanında 30 yılı aşkın bir tecrübeye sahip olduklarını belirtti.

Bu alanda nitelikli insan kaynağının önemine işaret eden Ertok, "Uyduuzay teknolojilerinde tasarım ve üretim süreçlerini takip eden 50'ye yakın mühendisi ülkemize uzman kadro olarak kattık. Bu çok önemli bir adım." dedi.

Yörünge haklarını 4 uyduyla aktif olarak koruduklarını anlatan Ertok, TÜRKSAT 5B uydusunu temmuzda hizmete alacaklarını, gelecek yılın ilk yarısında fırlatılması planlanan TÜRKSAT 6A ile filodaki uydu sayısının 6'ya çıkacağını bildirdi. Ertok, "TÜRKSAT 6A birçok uydu teknolojisinin ilk kullanılacağı uydu olacak. 30'un üzerinde yerli olarak geliştirilen ekipman uçuş tarihçesi kazanacak. Bir ekipmanı uzaya gönderip doğru şekilde çalıştırmadığınız sürece bunu kimseye satmanız mümkün değil. Bu ekipmanların hepsi çalışacak ve Türkiye'nin önemli bir uydu üreticisi olacağını göreceğiz." değerlendirmesinde bulundu.

Ertok, ihtiyaçları takip ederek filoyu genişletmeyi, hizmet alanları, kapsama ve kapasiteleri artırmayı amaçladıklarını, bunun için de yeni teknolojileri takip ettiklerini kaydetti.

Etkinliğin "Savunma Teknolojileri" oturumunda ise HAVELSAN Kurumsal Gelişim Genel Müdür Yardımcısı Nejat Semih Demirtoka, TÜBİTAK Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Müdür Yardımcısı Osman Başoğlu, ROKETSAN Genel Müdür Yardımcısı Murat Kurtuluş ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Haberleşme Genel Müdür Yardımcısı Onur Gençer, yürüttükleri çalışmalara ilişkin bilgiler verdi.