İSTİB ocak ayı meclis toplantısı

İSTANBUL (AA) İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kopuz, "Bizim üreticimiz, o yıl az ekilen bir ürünün fiyatı yükseldiğinde ertesi yıl hesapsızca o ürüne yönelir ve ürün bolluğu dolayısıyla fiyatlar düşer. Çiftçi, fiyat düştükten sonra ertesi yıl ürünü ekmekten kaçınır. Bu da fiyatların tekrar yükselmesine yol açar. Nihayetinde bu kısır döngü bir türlü kırılamaz. Yıllardır ürün ve üretim planlamasının önemini vurgulamamızın nedeni, bu kısır döngünün kırılması içindir." dedi.

Kopuz, İSTİB ocak ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, arz talep dengesinin bozulmasıyla gerçekleşecek fiyat dalgalanmalarını engellemenin ilk şartının üretim planlaması olduğunu vurguladı.

Hükümetin konuyla ilgili çalışmalarının yakında meyvesini vereceğine inandığını ifade eden Kopuz, şunları söyledi:

"Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan'ın da açıkladığı gibi bu karar, yüksek dış talebin iç dengeleri olumsuz etkilemesini engellemek için alındı. Yani patates ve soğan üretimi, ihracat yaptığımız ülkelerde beklenenden az gerçekleşeceği için yüksek dış talep oluşmuş. Bu yüksek dış talebin iç piyasadaki arz talep dengesini bozmasını engellemek için bu karar alınmış ve bizce yerinde bir karardır. Bildiğiniz gibi bizim üreticimiz, o yıl az ekilen bir ürünün fiyatı yükseldiğinde ertesi yıl hesapsızca o ürüne yönelir ve ürün bolluğu dolayısıyla fiyatlar düşer. Fiyat düştükten sonra da ertesi yıl ürünü ekmekten kaçınır. Bu da fiyatların tekrar yükselmesine yol açar. Nihayetinde bu kısır döngü bir türlü kırılamaz. Yıllardır ürün ve üretim planlamasının önemini vurgulamamızın nedeni, bu kısır döngünün kırılması içindir.

Anlaşılan 2020 yılında da arz talep dengesini bozan kısır döngü kırılamamış. Ancak bu sefer yüksek dış talep dolayısıyla üreticimiz zarar etmeyebilir. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanımız Sayın Bekir Pakdemirli de konuyla ilgili bir açıklama yaparak 'patates ve soğanda arz talep dengesizlikleri dolayısıyla bu kararın alındığını' belirtti. Yani elimizdeki stokları ihraç edersek ve iç piyasadaki talebi karşılayamaz duruma gelirsek ithalat yapmak zorunda kalırız ve bu nedenle fiyatlar yine yükselebilir. Nihayetinde tüm bu sorunların çözümü üretim planlamasındadır. Her zaman söylediğimiz gibi doğru ürün planlaması ile ne fiyat dalgalanmaları yaşarız ne de ithalat yapmak zorunda kalırız."

"Uluslararası gerginliğin yüksek olduğu bir yıla girildi"

Ali Kopuz, 2019'un ekonomik ve siyasi anlamda hem Türkiye hem de iş dünyası için çalkantılarla dolu bir yıl olduğunu belirterek, 2018'in yaz aylarında başlayan ekonomik saldırıların etkilerinin alınan tedbirler sayesinde giderek azaldığını söyledi.

Faiz oranlarının yüzde 24'lerde olduğu bir yerde kimsenin yatırım yapmak istemeyeceğini dile getiren Kopuz, şöyle devam etti:

"Çok şükür, güçlü ve kademeli bir şekilde indirime gidildi ve politika faizi yüzde 12 seviyelerine kadar geriledi. İnşallah, piyasa koşulları el verdikçe bu gerileme sürecektir. Bu da yatırımların artmasını sağlayacaktır. Ayrıca, 2019 yılı ihracatımız 180 milyar doları aşarak Cumhuriyet tarihinin rekor seviyesine ulaşmıştır. İthalatımız ise yüzde 9 azalarak 210 milyar dolar civarında gerçekleşmiştir. Dış ticaret açığımız, yaklaşık yüzde 45 düşerek 30 milyar doların altına indi. Ülkemiz, küresel talepteki yavaşlama ve ticaret savaşlarına rağmen ihracat artış oranında dünyanın ilk 5 ülkesinden biri oldu. İhracat odaklı büyüme stratejimiz doğrultusunda uyguladığımız politikaların sonuçları, potansiyeli büyük bir ülke olduğumuzu bir kez daha gösterdi. Ticaret savaşlarında şu an bir ABDÇin yakınlaşması görülüyor olsa da savaşın biteceğini söylemek için henüz çok erken."

Uluslararası gerginliğin yüksek olduğu bir yıla girildiğini aktaran Kopuz, "Son zamanlarda yaşanan Libya olayı da Türkiye için özellikle önemlidir. Libya ile yaptığımız anlaşma sayesinde büyük bir oyunu bozduk." dedi.

TürkAkım projesine de değinen Kopuz, TürkAkım'ın, Rusya'daki dev doğal gaz rezervlerini doğrudan Türkiye'nin doğal gaz dağıtım şebekesine bağlayarak Türkiye, Güney ve Güneydoğu Avrupa için doğal gaz taşıyan bir hat olduğunu söyledi. Kopuz, "Bu hattın da adı üstünde Türk merkezli olması, sadece Akdeniz'de değil, Karadeniz'de de önemli bir aktör olduğumuzun göstergesidir." dedi.

Kopuz, "Türkiye'nin Otomobili"ne ilişkin, "Aracı lansmanda bizzat gördüm. Ülkemiz adına gurur duydum." ifadesini kullandı.

"Tarımsal kredileri faizsiz kullanmak mümkün hale geldi"

Hükümetin yeni destekleriyle ilgili bilgiler de veren Kopuz, şunları kaydetti:

"Kamu bankaları, esnaf kredisi ve tarımsal kredi faizlerini yeni yıl itibarıyla yüzde 12'den yüzde 9'a düşürdü. Hazine tarafından yüzde 25 ila yüzde 100 oranında faiz sübvansiyonu uygulandığından dolayı bu oran, yararlanıcılar için ortalama yüzde 5'in altına düşecek. Özellikle tarımsal kredilerde faiz indirimi sonucunda yüzde 0'a kadar gerileme bekleniyor. Yani tarımsal kredileri faizsiz kullanmak mümkün hale geldi. Üreticimizin bu fırsatı değerlendireceğine ve tarımsal üretimimizin artacağına inanıyorum.

Tarım Orman Şurası'nda alınan kararlar doğrultusunda küçükbaş hayvancılığın desteklenmesi konusunda da önemli adımlar atılıyor. Bu kapsamda 33 milyar TL'lik bir hibe desteği sağlandı. Üreticilerin daha ucuz ve kaliteli kaba yem elde edebilmeleri için yem bitkilerinin ekimi destekleniyor. Üretim arttığı vakit, üreticinin en önemli gider kalemlerinden biri olan yem maliyeti düşmüş olacak. Ayrıca, önümüzdeki dönemde toplam kırmızı et üretimindeki küçükbaş eti üretim payının yüzde 10'dan yüzde 20'lerin üzerine çıkarılması planlanıyor. Bu oran, ilk aşama için önemli bir artış ancak ilerleyen dönemde bu oranın da üzerine çıkılması gerekiyor. Bizim büyükbaşa elverişli mera alanlarımız yok. Hayvancılıkta çektiğimiz sıkıntıların önemli bir kısmının asıl nedeni de bu. Büyükbaşa elverişli mera alanlarımız olmadığı için maliyetler artıyor. Tüm bu sorunları aşmak için besin değeri olarak da çok kıymetli olan küçükbaş üretimini artırmak ve mutfaklarımıza sokmak zorundayız."