Yerlerinden edilen Suriyeliler’den ”Mültecilerin geri dönüşü” konferansına tepki

GÜNDEM

İDLİB Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib ilinde toplanan halk, Beşşar Esed rejimi ve destekçisi Rusya'nın başını çektiği "Mültecilerin geri dönüşü'' adlı konferansa tepki gösterdi.

Rejim ve destekçilerin saldırıları nedeniyle yerinden edilen milyonlarca sivilin yaşadığı İdlib'de halk, başkent Şam'da düzenlenen konferansı kabul etmediklerini bildiren gösteri düzenledi.

Yeni tip koronavirüs (Kovid19) ile mücadele tedbirlerine uyarak bir arayan gelen İdlibliler, Arapça ve İngilizce olarak "Geri dönüş sadece Beşşar Esed ve Putin'in gitmesiyle başlar", "Esed ve Putin olduğu sürece biz geri dönmeyeceğiz" yazılı dövizler taşıdı.

Gösteriye katılanlardan Muhammed Alluş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, saldırlar sonucu evini terk etmek zorunda kaldığını belirterek, "Bugün dünyaya, Esed yönetimine geri dönmeyeceğimizi göstermeye geldik.'' dedi.

Alluş, yurt dışına çıkmak zorunda kalan Suriye vatandaşlarının da, savaş suçu işleyen Beşşar Esed rejiminin kontrolü altındaki bölgelere gelmeyeceğini savundu.

Bir diğer gösterici Mune Ahmet ise Rusya ve Esed rejiminin düzenlediği konferansa tepki gösterdiklerini belirtti.

Ahmet, kamplarda yoksulluk içinde yaşamaya devam edeceklerini ancak Rusya'nın güvencesini asla kabul etmeyeceklerini söyledi.

Esed rejiminin, Rusya sponsorluğunda, başkent Şam'da düzenlediği ve Rusya, İran, Çin, Lübnan, Birleşik Arap Emirlikleri, Pakistan, Hindistan ve Umman gibi ülkelerin katıldığını konferans iki gün sürdü.

ABD ve Avrupa Birliği de, Suriye'de geri dönüşlerin başlaması için uluslararası hukuka uygun güvencelerin olmadığını savunarak, konferansa karşı çıkıyor.

İdlib'deki durum

Türkiye, Rusya ve İran arasında 45 Mayıs 2017'de gerçekleşen Astana toplantısında, İdlib ve komşu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, başkent Şam'daki Doğu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 "gerginliği azaltma bölgesi" oluşturuldu.

Ancak rejim ve İran destekli teröristler, Rusya'nın hava desteğiyle 4 bölgeden 3'ünü ele geçirip İdlib'e yöneldi. Türkiye, Eylül 2018'de Rusya ile ateşkesi güçlendirmek için Soçi'de ek mutabakata vardı.

Rusya ve rejim güçleri, Mayıs 2019'da tüm bölgeyi ele geçirmek için operasyonlara başladı ve İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi içinde çok sayıda büyük yerleşimi ele geçirdi.

Son olarak Türkiye ve Rusya arasında 5 Mart'ta Moskova'da yeni bir mutabakat sağlandı.

Rejim güçlerinin zaman zaman ihlal ettiği ateşkes büyük ölçüde korunuyor. 20172020 döneminde yaklaşık 2 milyon sivil, Rusya ve rejim güçlerinin saldırılarında Türkiye sınırına yakın bölgelere göç etmek zorunda kaldı.