Soğuk kış ayları kapıda: La Nina yılı olacak

GÜNDEM

Yaz aylarının başlangıcı yağmurlu ve serin oldu. Ağustos ayında nem ve sıcaklık yükseldiği için bunaltıcı havalar yaşandı. Sonbaharın ilk günlerindeki serinlik ise yerini yeniden sıcak havalara bırakacak olsa da yağışlı havaların tekrar gelmesi bekleniyor.

Zira bu sene La Nina yılı yani soğuk havaların habercisi. Küresel sıcaklıkların düşmesi ve okyanuslarda hortumların sayısının azalması bu durumun göstergeleri arasında.

Kış aylarının geçen yıla göre daha soğuk geçeceğini söyleyen uzmanlara göre uzun bir La Nina dönemi yaşıyoruz.

“Hortumlar azalıyor, belirgin bir soğuma var”

Afyon Kocatepe Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nde İklim Bilimci Dr. Öğretim Üyesi Okan Bozyurt, küresel sıcaklıklarda düşüş olduğuna değiniyor. Hortum sayısındaki azalmanın da soğuk havaları işaret ettiğini söylüyor.

“Son iki yıldır hortum verilerinde azalma var. Ama 2019’da bir artış var. Hortum değerlerindeki azalma dünyada belirgin bir soğumayı gösteriyor. Küresel ortalama sıcaklıklarda bir düşüş var.

Yani hortum azaldıysa üst atmosferle alt atmosfer arasındaki sıcaklık farkı azalmış demek oluyor. Çünkü hortumların oluşabilmesi için mekanik kararsızlık dediğimiz bir kararsızlığa ihtiyaç var. Alt atmosfer arasında çok fazla bir uçurum olması lazım sıcaklık farkı yönünden. O zaman hortumlar daha çok oluşuyor.”

“La Nina yılları soğuk geçer”

Peki, La Nina yıllarının özelliği ne? Bozyurt, bu dönemde Pasifik Okyanusu'nda soğuk su akıntılarının oluştuğunu söylüyor. Soğuk su güneye indikçe de yağışları artırıyor. Bozyurt, Pakistan’daki sel felaketini bu durumun örneği olarak veriyor.

“La Nina yıllarında Pasifik Okyanusu'nda soğuk su akıntısı ortaya çıkıyor. Güney Amerika’da karadan denize doğru hızla estikleri zaman bu rüzgarlar, bu yıllarda hızlarını artırıyorlar. Bu sefer kıyıdaki sıcak su kütlesini açığa doğru sürüklüyor. Boşalan yere de dipten soğuk su geliyor. Böylece bu dipteki soğuk su Pasifik Okyanus’un orta kesimlerine kadar geliyor.

Dolayısıyla sıcak sular daha çok Güneydoğu Asya ve Avustralya'ya gidiyor. Oralarda bu sefer çok fazla yağış bırakıyor ve güçleniyor. Mesela, Pakistan. Son yılların en şiddetli sel baskınları oldu.”

“Bu kış sert geçecek”

NASA’nın verilerini paylaşan Bozyurt, son 2-3 yıldır Kuzey Kutbu’ndaki buzullarda kalınlaşmanın olduğunu söylüyor. Kalınlaşmanın anlamı ise sıcaklık düşüşü.

“Kalınlaşma olması için sıcaklık düşüşü olması gerekiyor. Eğer bölgede beyaz örtü çok genişlerse güneşten gelen ışınların geri yansıması olayı daha da güçlenecek. Bu sefer de bölgedeki o yüksek basınç kuşağı giderek genişleyerek kış boyunca daha aşağı enlemlere, yani daha güney enlemlere kuvvetli soğuk hava dalgaları yollayacak.

Meksika körfezinden doğu ve batı rüzgarları vasıtasıyla Kuzey Batı Avrupa'ya yönelen akıntının önü kesilmeye başlandı. Eğer okyanus akıntısı daha da zayıflarsa o zaman Avrupa önümüzdeki 30-40 yıl içinde küçük bir buzul çağına girebilir."