Alışveriş merkezinden çıkan atıkları gübre yapıp sebze yetiştiriyorlar

İSTANBUL (AA) BİRİZ ÖZBAKIR Kocaeli'deki 41 Burda AVM'nin tarım alanına dönüştürülen terasında sebze yetiştirmek için alışveriş merkezindeki restoran ve organik pazardan çıkan günlük yaklaşık 40 kilogram gıda atığından kompost yöntemiyle elde edilen gübreler kullanılıyor.

41 Burda AVM ve Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği, sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm hedefiyle bu yıl mayısta "Tarım Burda" projesini hayata geçirdi.

Teras alanındaki zeminin yenilenme süreciyle başlayan projede, eski ahşap zemin parçalar saksı yataklarına ve bahçe çitlerine dönüştürüldü. Alanda, hiçbir kimyasal ürün ve ilaç uygulaması yapılmadan ata tohumları kullanılarak, geleneksel tarım yöntemleriyle sebze yetiştirilmeye başlandı.

Mağazalardan çıkan kartonlar, toprağın neminin korunması, verimliliğinin artırılması ve sağlığının iyileştirilmesi için uygulanan bir işlem olan malç yöntemiyle proje alanında kullanıldı.

AA muhabirine "Tarım Burda" projesi hakkında açıklamalarda bulunan alışveriş merkezi müdürü Funda Olgun, öncelikle Kocaeli'nin iklimine uygun sebzelerin seçimiyle işe başladıklarını, ardından gerekli materyallerin teminini sağlayarak bu alanı oluşturduklarını söyledi.

Olgun, "Dikim zamanında tüm hazırlıklarımızı gerçekleştirdik. Burada eski ahşapları geri dönüştürme fikrini ortaya koyarken ilham verici bir şeyler de yaparak kiracı iş ortaklarımızı sürecin içine dahil etmek istedik." dedi.

Ayda 1200 kilogram atık toplanıyor

Hem alışveriş merkezindeki restoranlar hem de cumartesi günleri burada gerçekleştirilen organik pazardan çıkan atıklardan bokaşi kompostu yöntemiyle elde ettikleri gübreleri tarım alanında kullandıklarını belirten Olgun, 20 işletmeden günde yaklaşık 40 kilogram, bir ayda 1200 kilogram gıda atığı toplayarak doğaya kazandırdıklarını bildirdi.

Projenin amacının iyi tarım uygulamalarını desteklemek olduğunu vurgulayan Olgun, şöyle konuştu:

"Burada ata tohumlarıyla birlikte iyi tarım yapmayı ve bir farkındalık yaratmayı amaçladık. AVM'ye gelen ziyaretçiler, uygulama alanını ziyaret ederek sebze toplayabiliyor. Alanımız çok sınırlıydı ama biz sınırlı alanda bile bunun yapılabileceğini göstermek, dolayısıyla herkesin bunu balkonunda, bahçesinde yapabileceğini aktarmak istedik. Kentte yaşayanların da elindeki fırsatları görmesi için ziyaretçilerimize projeyi çok fazla anlatıyoruz. Özellikle çocukların ve gençlerin, dalından bir sebzeyi koparıp yemenin mutluluğunu tatmalarını önemsiyoruz."

Projenin başından bu yana 200 kilogram mahsul topladıklarını aktaran Olgun, "Bu toplamış olduğumuz mahsulleri kiracı iş ortaklarıyla ve ziyaretçilerimizle paylaştık. Bunun yanı sıra yine bu mahsulleri ihtiyaç sahiplerine ulaştırarak projemizi daha anlamlı hale getirmeyi diledik." ifadelerini kullandı.

"3 kız kardeş" yöntemi

Kocaeli Ekolojik Yaşam Derneği Yönetim Kurulu üyesi ve ziraat mühendisi Mustafa Tengerek ise "Tarım Burda" projesinin geri dönüşüm ve geri kullanım fikirleri içerdiğini anlattı.

Tengerek, projede atalık tohumların yaygınlaşması ve çoğaltılması felsefesine yer verdiklerini söyledi.

Projede hayata geçirdikleri geleneksel tarım uygulamalarından biri olan "3 kız kardeş" yöntemi hakkında bilgi veren Tengerek, "Bu, Anadolu'da yıllardan beri yapılan bir üretim modeli. Mısır, fasulye ve kabak ile uygulanıyor. Bu üç bitkinin birbirine desteği var. Kısaca şöyle söyleyebilirim, fasulyenin sarılması gerekiyor. Yükselmesi için mısır bu işlevi görüyor. Fasulye havadaki serbest azotu toprağa bağlıyor. Toprağa azot kazandırıyor. Kabak toprağın üzerini örterek yabancı otların çıkmasını engelliyor." diye konuştu.

Hem proje alanının dar olması nedeniyle hem de verim artışı sağlayabilmek amacıyla yetiştirilen ürün çeşidini sınırlı tuttuklarına değinen Tengerek, alanda domates, biber, patlıcan, fasulye, hıyar, kabak, mısır gibi bitkiler yetiştirdiklerini kaydetti.

"Kentin atık miktarını düşürmeye yönelik bir çalışma"

Ziraat yüksek mühendisi ve zooteknist Hüseyin Yüce de Kocaeli'de günlük 2 bin ton civarında atık çıktığını dile getirdi.

Projenin kentin atık miktarını azaltmaya yönelik bir çalışma olduğunu belirten Yüce, “AVM’den çıkan atıkları, ticari olarak temin ettiğimiz bokaşi kovalarında değerlendiriyoruz. Yine elde ettiğimiz ürünü burada bahçemizde kullanıyoruz. Bu tamamen çevreci ve doğal bir yaklaşım.” dedi.

Evlerden çıkan gıda atıklarının yine evlerde kompost yöntemiyle değerlendirilebileceğine dikkati çeken Yüce, bu işlemin nasıl yapılacağı hakkında şu bilgileri paylaştı:

"Evde yapım süreci gayet basit. Hava almayan kapalı bir kaba bir musluk ekleyerek, altına, bir tane de içine süzgeç oturtarak, üzerine bu evsel, bitkisel atıkları ve meyve atıklarını koyuyoruz. Üzerine hafif talaş, talaşın üzerine etkin mikroorganizmayı emdiriyoruz. Hava almayacak şekilde elimizdeki atıkları parçalama ve dönüştürme olayını yapıyoruz. En son aşamada musluktan bokaşi serumunu alıyoruz."

Kompostun, bitkinin daha sağlıklı, temiz ve güvenilir bir şekilde yetişmesini sağladığı değerlendirmesinde bulunan Yüce, "Sağlıklı gıdaya ulaşımın bir parçasını nispi olarak da olsa kendi balkonunuzda, kendi bahçenizde sağlayabilirsiniz. Bu bahsettiğimiz bokaşi serumunu sadece bu ürünlerde değil çiçeklerinizde de kullanabilirsiniz. Bu da ciddi bir kaynak sağlar." diye konuştu.